Dit opiniestuk verscheen in De Standaard op 12 mei 2020
(Een Franse versie stond in Le Soir)
Naar de exit zonder auto
De voorbije weken werd duidelijk dat er in dichtbevolkte wijken geen ruimte is om aan physical distancing te doen. Hier en daar kwamen er lokale maatregelen, maar een nationaal ruimtelijk draaiboek blijft uit. Zij die de exitstrategie uittekenen, houden geen rekening met ruimtelijke implicaties, ondanks waarschuwingen voor een mobiliteitsknoop. Premier Sophie Wilmès (MR) riep zelfs op om het openbaar vervoer links te laten liggen en de auto als alternatief te gebruiken. De beperkte aandacht voor de ruimtelijke infrastructuur hoeft niet te verbazen, want in de expertgroepen zitten geen ruimtelijk planologen, stedenbouwkundigen, verkeersdeskundigen of architecten. Ook de ministers van Mobiliteit en Omgeving blijven buiten beeld.
Verkeersinfarct dreigt
Mobiliteit is in de eerste plaats een zaak van volksgezondheid. Luchtvervuiling veroorzaakt jaarlijks ongeveer 500.000 vroegtijdige overlijdens in Europa, waarvan 9.300 in België. De advieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor fijn stof worden in grote delen van België overschreden. De juridisch afdwingbare Europese grenswaarde voor stikstofdioxide wordt op verkeersdrukke locaties niet gerespecteerd.
Vanwege hun lakse aanpak om de luchtkwaliteit te verbeteren, worden de verschillende overheden in ons land nu al voor de rechter gedaagd. Dat ze deze gezondheidscrisis bestrijden zonder rekening te houden met een ander dodelijk gezondheidsprobleem, is moeilijk te begrijpen. Recente studies geven aan dat luchtvervuiling mogelijk een katalysator is voor de dodelijkheid van het coronavirus. Een onbezonnen doorstart op het vlak van mobiliteit kan grote gevolgen hebben.
Maar hoe kun je een economische relance uitdokteren zonder het vervoer van personen en goederen in rekening te brengen? De beelden van de verkeerscongestie na de heropstart in Chinese steden tonen wat er gebeurt als we geen doortastende maatregelen treffen om het autogebruik te ontmoedigen.
Mobiliteit is bovendien onlosmakelijk verbonden met economie. Een efficiënte heropstart van de economie vraagt een vlotte bereikbaarheid van handelszaken, bedrijven en kantoren. In een stad als Brussel zijn er dagelijks gemiddeld 5,4 miljoen verplaatsingen, waarvan 35 procent met het openbaar vervoer. Op een normale werkdag staat het autoverkeer al stil. Als na de exit 1,9 miljoen extra verplaatsingen met de auto gebeuren, dreigt een totaal verkeersinfarct.
Mobiliteit bepaalt ook de leefkwaliteit van de publieke ruimte. De lockdown betekent minder auto’s en biedt letterlijk ruimte voor bewoners die thuis zitten met kinderen, in een kleine woning zonder tuin of terras. De wekenlange quarantaine vergt van veel stadsbewoners bijzondere inspanningen. Met het oog daarop is het niet wenselijk dat de publieke ruimte weer eenzijdig ingepalmd wordt door de auto.
Ten slotte is er het gebrek aan verkeersveiligheid in België. Als de scholen weer opengaan op 18 mei, komen er opnieuw veel kinderen op straat tijdens de spitsuren. Globaal zijn verkeersongevallen de grootste doodsoorzaak bij 4- tot 25-jarigen geworden. De paradox is dat onveilige wegen ouders aanzetten om hun kinderen naar school te brengen met de auto, en dat ze zo bijdragen aan de onveiligheid. Die vicieuze cirkel dreigt een negatieve spiraal te worden als de auto nu ook gepresenteerd wordt als het meest coronaveilige vervoersmiddel.
Laat de auto staan
De Nationale Veiligheidsraad moet het mobiliteitsvraagstuk ter harte nemen bij het uittekenen van de exitstrategie. Daarbij moet de raad zich laten bijstaan door mobiliteitsexperts, planologen, stedenbouwkundigen en architecten. Wij formuleren alvast twee aanbevelingen:
1. Stel in de communicatie de actieve verplaatsingen duidelijk voorop en volg daarmee de WHO-richtlijn op: ‘Probeer waar mogelijk te wandelen of te fietsen.’ Die maatregel heeft een positieve impact op de gezondheid: hij bevordert lichaamsbeweging en helpt om de verspreiding van het virus in te perken. Stigmatiseer het collectieve vervoer niet, maar roep op om een performant openbaar vervoer op te zetten en ondersteun reizigers om veilig te reizen.
2. Schrijf richtlijnen uit om anderhalvemeteren in de publieke ruimte en op het openbaar vervoer mogelijk te maken. Je kunt de capaciteit van veilige fiets- en wandelpaden opdrijven, missing links wegwerken en de fietssnelwegen uitbreiden met veilige, afgescheiden fietsnetwerken binnen woonwijken. Overstapplaatsen aan de rand zijn nodig om het verkeer van buiten de directe periferie op te vangen. Woonerven, autovrije zones en doordachte verkeersfilters kunnen de impact van het pendelverkeer op woonwijken drastisch inperken en de leefkwaliteit sterk verbeteren. Inzetten op buurtvoorzieningen en lokale nabijheid stimuleert mensen om zich te voet of per fiets te verplaatsen. Hou rekening met wachtrijen op de stoep: schrap parkeerplaatsen voor lokale handelszaken en maak winkelstraten autovrij.
Veel beslissingen die deel uitmaken van de exitstrategie hebben een ruimtelijke impact op onze leefomgeving. Covid-19 haalt bestaande evenwichten overhoop, waardoor mensen zich anders gedragen en verplaatsen. Die paradigmashift verdient een snelle en doortastende ruimtelijke regie die chaos vermijdt en een doorstart van de economie en de samenleving alle kansen geeft.
Gekopieerd van de site van BRAL (foto van BRAL)
https://bral.brussels/nl/artikel/naar-de-exit-zonder-auto
BRAL, Fietsersbond en vele andere organisaties en personen ondertekenden deze brief :
Bouwmeesters:
Leo Van Broeck (Vlaams Bouwmeester)
Chantal Dassonville (Cellule Architecture Fédération Wallonie-Bruxelles)
Kristiaan Borret (Bouwmeester Maître Architecte Brussel)
Christian Rapp (Stadsbouwmeester Antwerpen)
Peter Vanden Abeele (Stadsbouwmeester Gent)
Georgios Maïllis (Bouwmeester de Charleroi)
Stefan Devoldere (Stadsatelier Oostende)
Oud-bouwmeesters :
Bob Van Reeth (architect, eerste Vlaams Bouwmeester 1998-2005)
Marcel Smets (Vlaams Bouwmeester 2005-2010)
Peter Swinnen (Vlaams Bouwmeester 2010-2015, CRIT.)
Olivier Bastin (1st Bouwmeester maître architecte Brussels )
Dokters en wetenschappers :
Benoit Nemery (Emeritus hoogleraarToxicologie & Arbeidsgeneeskunde)
Lieven Annemans (professor Gezondheids- en welzijnseconoom UGent en VUB)
Marc Goethals (Cardioloog OLV ziekenhuis Aalst)
Thomas Vanwolleghem (UAntwerpen, Universitair Ziekenhuis Antwerpen)
Wouter Arrazola de Oñate (arts-onderzoeker respiratoire volksgezondheid)
Organisaties :
Ann Verhetsel (Vlaamse vereniging van Ruimte en Planning)
Audrey Contesse (Institut Culturel d’Architecture Wallonie-Bruxelles)
Aurélie Willems (GRACQ - Les Cyclistes Quotidiens)
Bernard Govaert (Netwerk Duurzame Mobiliteit)
Bert Cornillie (Straten Vol Leuven)
Boris Nasdrovisky (Tous à Pied)
Dave Van Meel (Greenpeace Belgium)
Delphine Morel & Katia Xenophontos (Bruxsel’Air)
Eva Jacobs & Marlies (Filter Café Filtré Antwerpen)
Els Van den broeck en Jan Christiaens (Mobiel 21)
Fenna Bouve (30max)
François Schreuer (urbAgora, revue Dérivations)
Frank D’hondt (Secretaris-Generaal ISOCARP)
Geert Van Waeg (Johanna vzw)
Jacques Timmerman, (ACE Architects’s Council of Europe)
Jan Vilain (Infopunt Publieke Ruimte)
Jente Somers (Critical Mass Antwerpen)
Johan Van Reeth (Leuven2030, BUUR)
Joris Scheers (ECTP - Conseil Europeene des Urbanistes)
Jouri De Pelecijn (Filter Café Filtré Atelier)
Kaatje Aerts & Ine Vos (Filter Café Filtré Brussel)
Lies Craeynest (Clean Air BXL)
Linda De Boeck (Vlaams Instituut Gezond Leven)
Malte Arhelger (Critical Mass Brussels)
Manu Claeys (StRaten-Generaal)
Marion Alecian (ARAU)
Martine Labeye (Past Président Conseil National de l’Ordre des Architectes)
Mikaël Van Eeckhoudt (Fietsersbond)
Oliver Kozak (EU Cycling Group)
Peter Vermeulen (Ringland)
Pierre Courbe (Inter-Environnement Wallonie)
Pierre Donnier (Les Chercheurs d’air)
Raf Pauly & Tim Cassiers (BRAL - Citizens Action Brussels)
Roel De Cleen & Koen Van Wonterghem (Ouders van Verongelukte Kinderen - SAVE)
Roeland Dudal (Architecture Workroom Brussels)
Sabine Miedema (Kind & Samenleving)
Sofie De Caigny (Vlaams Architectuurinstituut)
Steven Clays (Trage Wegen)
Tom Dhollander (Voetgangersbeweging)
Xavier Tackoen (Espaces-Mobilités)
Wiet Van Daele & Kadri Soova (Heroes for Zero)
Wout Baert (Fietsberaad Vlaanderen)
Academici :
Aniss M. Mezoued (Brussels Studies Institute et UCLouvain)
Bas de Geus (Vrije Universiteit Brussel - MFYS - MOBI)
Bas van Heur (Vrije Universiteit Brussel - Cosmopolis Centre for Urban Research)
Benoit Moritz (Université Libre de Bruxelles, Metrolab.Brussels)
Cathy Macharis (Vrije Universiteit Brussel-Onderzoeksgroep MOBI)
Dag Boutsen (KU Leuven, Faculteit Architectuur)
Dirk Lauwers (UAntwerpen - Research Group for Urban Development)
Eric Cornelis (Groupe de Recherche sur les Transports, UNamur)
Eric Corijn (VUB - Cosmopolis Centre for Urban Research)
Frédéric Dobruszkes (Université libre de Bruxelles & FNRS)
Georges Allaert (emeritus gewoon hoogleraar UGent)
Hans Leinfelder (KU Leuven, Faculteit Architectuur)
Hilde Heynen (KU Leuven, Faculteit Architectuur)
Jacques Teller (Université de Liège, LEMA)
Jean-Philippe De Visscher (UCLouvain)
Kobe Boussauw (VUB - Cosmopolis Centre for Urban Research)
Kris Peeters (PXL Hasselt)
Lieven De Cauter (KU Leuven & RITCS)
Luce Beeckmans (Universiteit Gent - postdoctoraal onderzoeker FWO)
Luc Int Panis (actieve mobiliteit en gezondheid, PASTA Antwerpen)
Maarten Van Acker (UAntwerpen - Onderzoeksgroep voor Stadsontwikkeling)
Maarten Van Den Driessche (UGent - Vakgroep Architectuur en Stedenbouw)
Mario Cools (Université de Liège, LEMA)
Marlies De Munck (UAntwerpen, Filter Café Filtré Antwerpen)
Michel Hubert (Université Saint-Louis – Bruxelles, Université libre de Bruxelles)
Nathalie Roussel (UAntwerpen en Antwerp HeArts)
Nicola da Schio (VUB , Cosmopolis Centre for Urban Research)
Pascal De Decker (KU Leuven, Faculteit Architectuur)
Pascal Gielen (UAntwerpen - ARIA - CCQO)
Pieter Van den Broeck (KU Leuven, Research Unit Planning & Development)
Pierre Vanderstraeten (UCLouvain - LOCI)
Pieter Uyttenhove (UGent - Vakgroep Architectuur en Stedenbouw)
Willy Miermans (UHasselt, Instituut voor Mobiliteit)
donderdag 14 mei 2020
maandag 4 mei 2020
een rechtvaardige herverdeling van de openbare ruimte in coronatijden
Aan de Colleges van Burgemeester en Schepenen van Vorst en Sint-Gillis
Vooreerst hopen we dat alles goed gaat met u en met uw naasten in deze moeilijke tijden.
Nadat de gewestelijke overheid de gemeenten opriepen om meer ruimte te creëren voor voetgangers en fietsers, kwamen vier lokale burgerinitiatieven samen en werkten onderstaande voorstellen uit.
Sinds de coronamaatregelen is het aantal mensen dat zich met de fiets of te voet verplaatst, sterk toegenomen. Het is voor ons heel belangrijk om deze evolutie aan te moedigen en een massale overstap naar de auto bij de afbouw van de maatregelen te voorkomen (vanaf vandaag).
Het is tijd voor een rechtvaardige herverdeling van de openbare ruimte en de uitvoering van snelle of tactische ingrepen die de veiligheid van iedereen ten goede komen, ook van kinderen die met de fiets of te voet naar school gaan.
Daarom stellen wij voor dat de verbeteringen verder worden afgewerkt die u al aangevat heeft en waarvoor wij u alvast hartelijk danken (zie bijlage).
We zijn uiteraard bereid tot nader overleg.
Fietsersbond Brussel-Zuid, Gracq Forest-St-Gilles, 1190/0 en 1060/0
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
Bonjour très chers membres du Collège des bourgmestres et des échevins des communes de Forest et de Saint-Gilles,
Bonjour très chers membres du conseil communal des communes de Forest et de Saint-Gilles,
Nous espérons avant tout qu’en cette période, tout se passe bien pour vous et pour vos proches.
Ayant entendu l’invitation des autorités régionales adressée aux communes pour créer davantage d’espace pour les piétons et les cyclistes, nos 4 collectifs citoyens (le GRACQ, le Fietsersbond, 1190/0 et 1060/0) se sont réunis pour collecter les propositions développées ici.
Depuis le début du confinement, le nombre de personnes se déplaçant à vélo ou à pied s’est fortement accru. Il nous semble capital d’encourager cet élan et d’éviter un report massif vers la voiture lors du déconfinement (à partir d'aujourd'hui).
L’heure est à une redistribution plus équitable de l’espace public et à la mise en place d’aménagements rapides ou tactiques assurant la sécurité de tou·te·s, y compris des enfants qui souhaiteront rejoindre leur école à vélo ou à pied.
C’est pourquoi nous vous proposons de compléter les aménagements déjà entrepris par vos communes et pour lesquels nous vous remercions déjà grandement.
Nous restons bien entendu à votre disposition pour échanger à ce propos.
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
Vooreerst hopen we dat alles goed gaat met u en met uw naasten in deze moeilijke tijden.
Nadat de gewestelijke overheid de gemeenten opriepen om meer ruimte te creëren voor voetgangers en fietsers, kwamen vier lokale burgerinitiatieven samen en werkten onderstaande voorstellen uit.
Sinds de coronamaatregelen is het aantal mensen dat zich met de fiets of te voet verplaatst, sterk toegenomen. Het is voor ons heel belangrijk om deze evolutie aan te moedigen en een massale overstap naar de auto bij de afbouw van de maatregelen te voorkomen (vanaf vandaag).
Het is tijd voor een rechtvaardige herverdeling van de openbare ruimte en de uitvoering van snelle of tactische ingrepen die de veiligheid van iedereen ten goede komen, ook van kinderen die met de fiets of te voet naar school gaan.
Daarom stellen wij voor dat de verbeteringen verder worden afgewerkt die u al aangevat heeft en waarvoor wij u alvast hartelijk danken (zie bijlage).
We zijn uiteraard bereid tot nader overleg.
Fietsersbond Brussel-Zuid, Gracq Forest-St-Gilles, 1190/0 en 1060/0
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
Bonjour très chers membres du Collège des bourgmestres et des échevins des communes de Forest et de Saint-Gilles,
Bonjour très chers membres du conseil communal des communes de Forest et de Saint-Gilles,
Nous espérons avant tout qu’en cette période, tout se passe bien pour vous et pour vos proches.
Ayant entendu l’invitation des autorités régionales adressée aux communes pour créer davantage d’espace pour les piétons et les cyclistes, nos 4 collectifs citoyens (le GRACQ, le Fietsersbond, 1190/0 et 1060/0) se sont réunis pour collecter les propositions développées ici.
Depuis le début du confinement, le nombre de personnes se déplaçant à vélo ou à pied s’est fortement accru. Il nous semble capital d’encourager cet élan et d’éviter un report massif vers la voiture lors du déconfinement (à partir d'aujourd'hui).
L’heure est à une redistribution plus équitable de l’espace public et à la mise en place d’aménagements rapides ou tactiques assurant la sécurité de tou·te·s, y compris des enfants qui souhaiteront rejoindre leur école à vélo ou à pied.
C’est pourquoi nous vous proposons de compléter les aménagements déjà entrepris par vos communes et pour lesquels nous vous remercions déjà grandement.
Nous restons bien entendu à votre disposition pour échanger à ce propos.
°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°°
zondag 19 april 2020
empowerment - fietscauserie
Alweer enige maanden geleden organiseerde Fietsersbond Brussel-Zuid op 14/5/19 een fietscauserie in De Markten over empowerment : aan kracht en zelfwaarde winnen door te fietsen. Via het label empowerment in de zijbalk vind je nog meer info over deze boeiende avond.
Eindelijk is er een videoverslag van deze causerie (met dank aan corona).
Veel kijkplezier en met dank aan Ammen voor de opname en montage van de film.
https://youtu.be/1f4ezO9rYig
Eindelijk is er een videoverslag van deze causerie (met dank aan corona).
Veel kijkplezier en met dank aan Ammen voor de opname en montage van de film.
https://youtu.be/1f4ezO9rYig
vrijdag 10 april 2020
hoe corona onze mobiliteit reset
hoe corona onze mobiliteit reset
Een standpunt van Mobiel 21
zie https://www.mobiel21.be/blog/hoe-corona-onze-mobiliteit-reset?
Wat jarenlange discussies, studies vol aanbevelingen, verkeerstellingen en beleidswerk niet hebben kunnen veranderen, heeft een virus in een paar weken klaargespeeld. We laten met zijn allen de auto massaal aan de kant staan en herontdekken het plezier en de voordelen van fietsen en stappen. Biedt de pandemie hier een eenmalige kans voor een harde reset van onze mobiliteit en een faire herverdeling van de openbare ruimte?
Door de afwezigheid van auto’s, valt pas op hoeveel plaats ze zich hebben toegeëigend en hoe weinig plek er doorgaans overblijft voor de andere weggebruikers. Als er ooit een tijd was voor steden en gemeenten om hun openbare ruimte slim te herverdelen, dan is die nu. Nu, op een moment dat mensen meer dan ooit zoeken naar manieren om in beweging te blijven. Nu, op een moment dat hun auto’s noodgedwongen geparkeerd blijven staan. Nu, want een heleboel mensen die dat voordien amper deden (her)ontdekken stappen en trappen. Het belang van deze mentaliteitswijziging valt nauwelijks te overschatten. Maar diezelfde mensen ondervinden nu ook aan den lijve dat de beschikbare bewegingsruimte voor zachte weggebruikers niet ruim bemeten is. De vraag is dus hoeveel van onze nieuwe gewoontes we zullen en willen behouden als deze rare tijden voorbij zijn.
In of uit uw kot?
Wie in coronatijden al eens buiten zijn kot is gekomen — voor een noodzakelijke verplaatsing, of voor gewoon een hap frisse lucht — kan het beamen: de parken lopen voller dan ooit, de fietssnelwegen worden overspoeld en mensen wringen zich langs elkaar op de stoepen. Probeer dan maar eens die 1,5 meter ‘social distance’ te houden. Bovendien manen gezondheidsspecialisten overheden aan om hun burgers in beweging te houden zowel voor hun psychische als fysieke gezondheid. Dan is het nu het moment om maatregelen te nemen die ons helpen deze crisis te overleven onder andere door ruimte op de weg te creëren voor zachte weggebruikers. En meer plaats voor fietsers en voetgangers betekent automatisch minder voor auto’s.
Extra maatregelen voor fietsers en voetgangers
Verschillende steden in heel de wereld voerden al nieuwe regelingen in om zachte weggebruikers te helpen. Toch ziet verkeersexpert Dirk Lauwers dat België trager reageert als het gaat om ruimteherverdeling of aanpassen van privileges voor autoverkeer. Vooral Brussel reageerde door onder andere de afstelling van de verkeerslichten aan te passen op honderd plaatsen om het voor fietsers en voetgangers veiliger en gemakkelijker te maken. Zo zullen de verkeerslichten sneller wisselen van kleur. Voetgangers en fietsers moeten ook niet langer een knop induwen om groen te krijgen. Ook enkele wegen door parken zijn nu verboden voor auto’s en laten enkel nog fietsers en voetgangers toe. In Antwerpen blijft het stil, al opperen mobiliteitsspecialisten er dat het mogelijk moet zijn om de Waaslandtunnel open te stellen voor fietsers en een rijvak van de Mechelsesteenweg in te richten als fietsstrook. En voor wie deze oplossingen als utopie afdoet, moet maar eens kijken naar Amsterdam waar de tunnel onder het IJ voor fietsers werd opengesteld tijdens een staking van het openbaar vervoer. Het toont aan dat steden zoeken naar manieren om ons, crisis of geen crisis, in beweging te houden.
In Berlijn loopt een proefproject waar rijvakken voor auto’s worden omgetoverd tot fietspad en plaatsmaken voor grotere opstelvakken. Zo kan iedereen een veilige afstand houden. Als de maatregelen werken, worden ze uitgebreid naar andere wijken.
Bogota voegt 75 km fietspad toe om overbevolkte fietspaden tegen te gaan en zo ook de verspreiding van het virus. New York installeert fietspaden in Manhattan en Brooklyn. En Mexico plant een verviervoudiging van zijn fietsnetwerk.
Van tijdelijk naar permanent?
Veel van deze maatregelen zijn natuurlijk tijdelijk, waardoor ze even snel weer kunnen worden afgeschaft als de pandemie voorbij is. Maar dat zou wel eens een grote vergissing kunnen zijn. De coronapandemie heeft sowieso al een grote verandering teweeggebracht in onze persoonlijke gewoonten rond werken en sociale interactie. In dat opzicht is deze crisis ook een grote kans om radicaal anders naar mobiliteits- en stadsplanning te kijken.
‘Hoe lastig de Corona-maatregelen soms zijn, ze redden wel levens. En niet alleen door het aantal besmettingen terug te dringen. Een fijn ‘neveneffect’ van #Blijfinuwkot is het gekelderde aantal (zware) verkeersongevallen. Het zegt ook genoeg over de heersende verkeersveiligheid wanneer mensen pas de weg op durven met hun fiets of te voet, wanneer er amper nog auto’s rondrijden. In een leefomgeving waar auto’s de wet niet dicteren is het gewoon veel moeilijker om een ernstig ongeval te krijgen. Da’s de keiharde logica die bepaalt dat spoeddiensten vandaag amper nog zware verkeersslachtoffers zien. Gelukkig maar, zo kunnen die helden hun aandacht richten op het redden van andere levens.
En wat te denken van de voordelen voor de luchtkwaliteit? Natuurlijk beïnvloedt niet enkel het verkeer die kwaliteit, maar 50% minder rondrijdende verbrandingsmotoren, dat helpt wel. De Vlaamse MilieuMaatschappij stelt dat de coronamaatregelen ontegensprekelijk een impact hebben op de luchtkwaliteit. En ze concludeert: “Willen we in de toekomst die verbetering bestendigen, dan moeten we ook na het beëindigen van de maatregelen structureel meer kiezen voor thuis- en telewerken en een duurzamere mobiliteitsmix.” En wie denkt dat de kans om corona te overleven en luchtkwaliteit niets met elkaar te maken hebben, heeft het mis. Onderzoek van de Europese Alliantie voor Volksgezondheid (EPHA) heeft uitgewezen dat het coronavirus een groter risico vormt voor mensen die in steden met veel luchtvervuiling wonen. Dus de coronamaatregelen die iedereen zoveel mogelijk thuis moeten houden, redden ook levens door de schadelijke uitstoot van wegverkeer terug te dringen.
Verandering vraagt moed (en een beetje druk op de ketel)
Verschillende steden en gemeenten maakten al werk van autoluwe straten, of hadden plannen in die richting. Plaats wegnemen van auto’s, naast en op de weg, wordt bijna altijd als controversieel gezien. Beleidsmakers verbranden er hun vingers liever niet aan uit schrik om de steun van hun achterban te verliezen. Maar daarbij negeren ze de grauwe realiteit achter de cijfers van verkeersdoden, economische schade door files, luchtvervuiling enzovoort. Anderzijds zijn de overbevolkte parken, stoepen en fietspaden een zoveelste bewijs dat we in ons land een schrijnend gebrek hebben aan net dát: ruimte, in de vorm van groen, wandelpaden, fietspaden enz. Het valt te verwachten dat iedereen die daar nu gebruik van maakt én ervan geniet dat beseft en onthoudt als iets waar ze hun beleidsmakers op zullen afrekenen.
De wereld na corona zal waarschijnlijk nooit meer dezelfde zijn. De focus zal in de eerste plaats op economisch herstel liggen. Maar terugkeren naar business as usual na deze gezondheidscrisis kunnen we ons eigenlijk niet meer permitteren. We zouden gewoon weer in de volgende sukkelen: een mobiliteitscrisis en een gezondheidscrisis die mensen naast ‘social’ ook ‘emotional’ afstandelijk maakt. En dat is op termijn minstens even nefast en dodelijk als deze vervloekte coronacrisis.
Er liggen dus ook enorm veel kansen en uitdagingen om het sociale weefsel te herstellen én in één adem door te verbeteren. Bij Mobiel 21 kennen we de positieve effecten van eerlijk verdeelde publieke ruimte en slimme mobiliteit. En we zijn vastberaden om daar na deze crisis nog extra nadruk op te leggen. Het klinkt misschien raar, maar deze crisis biedt ook kansen voor duurzame gedragsverandering. Wie, net als wij, vast van plan is om die te grijpen, laat het ons zeker weten. Dan zorgen we er samen voor dat heel de samenleving erbij wint.
Mobiel 21 inspireert en activeert mensen om slim om te gaan met verplaatsingen. Als onafhankelijk centrum ontwikkelen en verspreiden we ook kennis die organisaties en beleidsmakers helpt om werk te maken van duurzame gedragsverandering.
Een standpunt van Mobiel 21
zie https://www.mobiel21.be/blog/hoe-corona-onze-mobiliteit-reset?
Wat jarenlange discussies, studies vol aanbevelingen, verkeerstellingen en beleidswerk niet hebben kunnen veranderen, heeft een virus in een paar weken klaargespeeld. We laten met zijn allen de auto massaal aan de kant staan en herontdekken het plezier en de voordelen van fietsen en stappen. Biedt de pandemie hier een eenmalige kans voor een harde reset van onze mobiliteit en een faire herverdeling van de openbare ruimte?
Door de afwezigheid van auto’s, valt pas op hoeveel plaats ze zich hebben toegeëigend en hoe weinig plek er doorgaans overblijft voor de andere weggebruikers. Als er ooit een tijd was voor steden en gemeenten om hun openbare ruimte slim te herverdelen, dan is die nu. Nu, op een moment dat mensen meer dan ooit zoeken naar manieren om in beweging te blijven. Nu, op een moment dat hun auto’s noodgedwongen geparkeerd blijven staan. Nu, want een heleboel mensen die dat voordien amper deden (her)ontdekken stappen en trappen. Het belang van deze mentaliteitswijziging valt nauwelijks te overschatten. Maar diezelfde mensen ondervinden nu ook aan den lijve dat de beschikbare bewegingsruimte voor zachte weggebruikers niet ruim bemeten is. De vraag is dus hoeveel van onze nieuwe gewoontes we zullen en willen behouden als deze rare tijden voorbij zijn.
In of uit uw kot?
Wie in coronatijden al eens buiten zijn kot is gekomen — voor een noodzakelijke verplaatsing, of voor gewoon een hap frisse lucht — kan het beamen: de parken lopen voller dan ooit, de fietssnelwegen worden overspoeld en mensen wringen zich langs elkaar op de stoepen. Probeer dan maar eens die 1,5 meter ‘social distance’ te houden. Bovendien manen gezondheidsspecialisten overheden aan om hun burgers in beweging te houden zowel voor hun psychische als fysieke gezondheid. Dan is het nu het moment om maatregelen te nemen die ons helpen deze crisis te overleven onder andere door ruimte op de weg te creëren voor zachte weggebruikers. En meer plaats voor fietsers en voetgangers betekent automatisch minder voor auto’s.
Extra maatregelen voor fietsers en voetgangers
Verschillende steden in heel de wereld voerden al nieuwe regelingen in om zachte weggebruikers te helpen. Toch ziet verkeersexpert Dirk Lauwers dat België trager reageert als het gaat om ruimteherverdeling of aanpassen van privileges voor autoverkeer. Vooral Brussel reageerde door onder andere de afstelling van de verkeerslichten aan te passen op honderd plaatsen om het voor fietsers en voetgangers veiliger en gemakkelijker te maken. Zo zullen de verkeerslichten sneller wisselen van kleur. Voetgangers en fietsers moeten ook niet langer een knop induwen om groen te krijgen. Ook enkele wegen door parken zijn nu verboden voor auto’s en laten enkel nog fietsers en voetgangers toe. In Antwerpen blijft het stil, al opperen mobiliteitsspecialisten er dat het mogelijk moet zijn om de Waaslandtunnel open te stellen voor fietsers en een rijvak van de Mechelsesteenweg in te richten als fietsstrook. En voor wie deze oplossingen als utopie afdoet, moet maar eens kijken naar Amsterdam waar de tunnel onder het IJ voor fietsers werd opengesteld tijdens een staking van het openbaar vervoer. Het toont aan dat steden zoeken naar manieren om ons, crisis of geen crisis, in beweging te houden.
In Berlijn loopt een proefproject waar rijvakken voor auto’s worden omgetoverd tot fietspad en plaatsmaken voor grotere opstelvakken. Zo kan iedereen een veilige afstand houden. Als de maatregelen werken, worden ze uitgebreid naar andere wijken.
Bogota voegt 75 km fietspad toe om overbevolkte fietspaden tegen te gaan en zo ook de verspreiding van het virus. New York installeert fietspaden in Manhattan en Brooklyn. En Mexico plant een verviervoudiging van zijn fietsnetwerk.
Van tijdelijk naar permanent?
Veel van deze maatregelen zijn natuurlijk tijdelijk, waardoor ze even snel weer kunnen worden afgeschaft als de pandemie voorbij is. Maar dat zou wel eens een grote vergissing kunnen zijn. De coronapandemie heeft sowieso al een grote verandering teweeggebracht in onze persoonlijke gewoonten rond werken en sociale interactie. In dat opzicht is deze crisis ook een grote kans om radicaal anders naar mobiliteits- en stadsplanning te kijken.
‘Hoe lastig de Corona-maatregelen soms zijn, ze redden wel levens. En niet alleen door het aantal besmettingen terug te dringen. Een fijn ‘neveneffect’ van #Blijfinuwkot is het gekelderde aantal (zware) verkeersongevallen. Het zegt ook genoeg over de heersende verkeersveiligheid wanneer mensen pas de weg op durven met hun fiets of te voet, wanneer er amper nog auto’s rondrijden. In een leefomgeving waar auto’s de wet niet dicteren is het gewoon veel moeilijker om een ernstig ongeval te krijgen. Da’s de keiharde logica die bepaalt dat spoeddiensten vandaag amper nog zware verkeersslachtoffers zien. Gelukkig maar, zo kunnen die helden hun aandacht richten op het redden van andere levens.
En wat te denken van de voordelen voor de luchtkwaliteit? Natuurlijk beïnvloedt niet enkel het verkeer die kwaliteit, maar 50% minder rondrijdende verbrandingsmotoren, dat helpt wel. De Vlaamse MilieuMaatschappij stelt dat de coronamaatregelen ontegensprekelijk een impact hebben op de luchtkwaliteit. En ze concludeert: “Willen we in de toekomst die verbetering bestendigen, dan moeten we ook na het beëindigen van de maatregelen structureel meer kiezen voor thuis- en telewerken en een duurzamere mobiliteitsmix.” En wie denkt dat de kans om corona te overleven en luchtkwaliteit niets met elkaar te maken hebben, heeft het mis. Onderzoek van de Europese Alliantie voor Volksgezondheid (EPHA) heeft uitgewezen dat het coronavirus een groter risico vormt voor mensen die in steden met veel luchtvervuiling wonen. Dus de coronamaatregelen die iedereen zoveel mogelijk thuis moeten houden, redden ook levens door de schadelijke uitstoot van wegverkeer terug te dringen.
Verandering vraagt moed (en een beetje druk op de ketel)
Verschillende steden en gemeenten maakten al werk van autoluwe straten, of hadden plannen in die richting. Plaats wegnemen van auto’s, naast en op de weg, wordt bijna altijd als controversieel gezien. Beleidsmakers verbranden er hun vingers liever niet aan uit schrik om de steun van hun achterban te verliezen. Maar daarbij negeren ze de grauwe realiteit achter de cijfers van verkeersdoden, economische schade door files, luchtvervuiling enzovoort. Anderzijds zijn de overbevolkte parken, stoepen en fietspaden een zoveelste bewijs dat we in ons land een schrijnend gebrek hebben aan net dát: ruimte, in de vorm van groen, wandelpaden, fietspaden enz. Het valt te verwachten dat iedereen die daar nu gebruik van maakt én ervan geniet dat beseft en onthoudt als iets waar ze hun beleidsmakers op zullen afrekenen.
De wereld na corona zal waarschijnlijk nooit meer dezelfde zijn. De focus zal in de eerste plaats op economisch herstel liggen. Maar terugkeren naar business as usual na deze gezondheidscrisis kunnen we ons eigenlijk niet meer permitteren. We zouden gewoon weer in de volgende sukkelen: een mobiliteitscrisis en een gezondheidscrisis die mensen naast ‘social’ ook ‘emotional’ afstandelijk maakt. En dat is op termijn minstens even nefast en dodelijk als deze vervloekte coronacrisis.
Er liggen dus ook enorm veel kansen en uitdagingen om het sociale weefsel te herstellen én in één adem door te verbeteren. Bij Mobiel 21 kennen we de positieve effecten van eerlijk verdeelde publieke ruimte en slimme mobiliteit. En we zijn vastberaden om daar na deze crisis nog extra nadruk op te leggen. Het klinkt misschien raar, maar deze crisis biedt ook kansen voor duurzame gedragsverandering. Wie, net als wij, vast van plan is om die te grijpen, laat het ons zeker weten. Dan zorgen we er samen voor dat heel de samenleving erbij wint.
Mobiel 21 inspireert en activeert mensen om slim om te gaan met verplaatsingen. Als onafhankelijk centrum ontwikkelen en verspreiden we ook kennis die organisaties en beleidsmakers helpt om werk te maken van duurzame gedragsverandering.
zondag 22 maart 2020
Luchtvervuiling maakt corona dodelijker in grote steden en Bogotà toont een weg
Luchtvervuiling maakt corona dodelijker in grote steden en Bogotà toont de weg
"Het nieuwe coronavirus vormt een groter risico in steden met luchtvervuiling", waarschuwen Europese experts
Het coronavirus vormt een groter risico voor mensen die in steden met veel luchtvervuiling wonen. Daarvoor waarschuwt de Europese Alliantie voor Volksgezondheid.
Michaël Torfs, ma 16 mrt 18:49
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/03/16/corona-erger-in-vervuilde-steden/
De European Public Health Alliance (EPHA) stuurde vandaag een persbericht uit over het longvirus, met de boodschap dat mensen die in grote steden met een hoge luchtvervuiling wonen, een groter risico lopen als ze besmet raken met het nieuwe coronavirus.
Een verrassing is dit niet: luchtvervuiling kan immers hoge bloeddruk, diabetes en problemen aan de luchtwegen veroorzaken, en net die onderliggende aandoeningen verhogen het risico op complicaties bij coronapatiënten.
Na de SARS-epidemie in China, in het begin van de eeuw, hebben wetenschappers bijkomend onderzoek gedaan. Een van hun conclusies was dat mensen die in gebieden met luchtvervuiling wonen, 84 procent meer kans hadden om te overlijden dan mensen in regio's met een lage luchtvervuiling. De SARS-epidemie werd veroorzaakt door een ander coronavirus, en tastte eveneens de longen aan.
Professor Sara De Matteis van de universiteit van Cagliari : "Als patiënten chronische long- of hartaandoeningen hebben, veroorzaakt of verergerd door een langdurige blootstelling aan luchtvervuiling, dan zullen zij minder goed longinfecties kunnen afweren. Zij hebben meer kans om te sterven. Dit gaat wellicht ook op voor Covid-19."
Hoge luchtvervuiling in Lombardije
De EPHA grijpt de coronacrisis aan om een lans te breken voor minder luchtvervuiling. Het gaat onder meer om fijnstof, stikstofdioxide en ozon, en er zouden jaarlijks 400.000 mensen vervroegd aan sterven.
Een van de hotspots van die luchtvervuiling is het noorden van Italië, net ook de plaats waar het coronavirus uitbrak in Italië en al veel slachtoffers maakte.
De uitbraak van het nieuwe longvirus heeft overigens een spectaculaire positieve impact gehad op de luchtkwaliteit, maar dat zal de nieuwe patiënten weinig of niet helpen, benadrukt De Matteis. "De schade aan het menselijk lichaam (door die luchtvervuiling, red.) is al aangericht. De overheden hadden al veel langer luchtvervuiling moeten aanpakken."
Bogotá expands bike lanes to curb coronavirus spread
The quick action is an example of cities re-organising public spaces to tackle the pandemic.
by Sarah Wray: Editor, SmartCitiesWorld ; 18 Mar 2020
https://www.smartcitiesworld.net/news/news/bogota-expands-bike-lanes-overnight-to-curb-coronavirus-spread-5127
The Colombian capital of Bogotá is opening 76km (47 miles) of temporary bike lanes to reduce crowding on public transport and help prevent the spread of coronavirus (Covid-19), as well as to improve air quality.
This will expand the 550km (340 miles) of existing permanent bike lanes.
Further, 22km (13 miles) of the new lanes were converted overnight to open on 17 March by reconfiguring car lanes. The original proposal was to add 117km (72 miles) of temporary bike lanes in total but this was scaled back following evaluation of the activity in the first lanes.
22km (13 miles) of the new lanes were converted overnight to open on 17 March by reconfiguring car lanes.
A statement from the Mayor’s Office said: "The bicycle, being an individual means of transport, represents one of the most hygienic alternatives for the prevention of the virus, especially in this first preventive stage in which it is recommended to avoid close contact and crowds." [translated]
Mayor Claudia López said Bogotá is facing a “triple threat” of poor air quality, seasonal respiratory illnesses and now the coronavirus, which could put too much strain on the healthcare system.
“We can’t withstand that pressure,” she is quoted as saying in a video posted on Twitter.
Bogotá recently topped the list of cities most impacted by traffic congestion in Inrix’s Global Traffic Scorecard.
"Het nieuwe coronavirus vormt een groter risico in steden met luchtvervuiling", waarschuwen Europese experts
Het coronavirus vormt een groter risico voor mensen die in steden met veel luchtvervuiling wonen. Daarvoor waarschuwt de Europese Alliantie voor Volksgezondheid.
Michaël Torfs, ma 16 mrt 18:49
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2020/03/16/corona-erger-in-vervuilde-steden/
De European Public Health Alliance (EPHA) stuurde vandaag een persbericht uit over het longvirus, met de boodschap dat mensen die in grote steden met een hoge luchtvervuiling wonen, een groter risico lopen als ze besmet raken met het nieuwe coronavirus.
Een verrassing is dit niet: luchtvervuiling kan immers hoge bloeddruk, diabetes en problemen aan de luchtwegen veroorzaken, en net die onderliggende aandoeningen verhogen het risico op complicaties bij coronapatiënten.
Na de SARS-epidemie in China, in het begin van de eeuw, hebben wetenschappers bijkomend onderzoek gedaan. Een van hun conclusies was dat mensen die in gebieden met luchtvervuiling wonen, 84 procent meer kans hadden om te overlijden dan mensen in regio's met een lage luchtvervuiling. De SARS-epidemie werd veroorzaakt door een ander coronavirus, en tastte eveneens de longen aan.
Professor Sara De Matteis van de universiteit van Cagliari : "Als patiënten chronische long- of hartaandoeningen hebben, veroorzaakt of verergerd door een langdurige blootstelling aan luchtvervuiling, dan zullen zij minder goed longinfecties kunnen afweren. Zij hebben meer kans om te sterven. Dit gaat wellicht ook op voor Covid-19."
Hoge luchtvervuiling in Lombardije
De EPHA grijpt de coronacrisis aan om een lans te breken voor minder luchtvervuiling. Het gaat onder meer om fijnstof, stikstofdioxide en ozon, en er zouden jaarlijks 400.000 mensen vervroegd aan sterven.
Een van de hotspots van die luchtvervuiling is het noorden van Italië, net ook de plaats waar het coronavirus uitbrak in Italië en al veel slachtoffers maakte.
De uitbraak van het nieuwe longvirus heeft overigens een spectaculaire positieve impact gehad op de luchtkwaliteit, maar dat zal de nieuwe patiënten weinig of niet helpen, benadrukt De Matteis. "De schade aan het menselijk lichaam (door die luchtvervuiling, red.) is al aangericht. De overheden hadden al veel langer luchtvervuiling moeten aanpakken."
Bogotá expands bike lanes to curb coronavirus spread
The quick action is an example of cities re-organising public spaces to tackle the pandemic.
by Sarah Wray: Editor, SmartCitiesWorld ; 18 Mar 2020
https://www.smartcitiesworld.net/news/news/bogota-expands-bike-lanes-overnight-to-curb-coronavirus-spread-5127
The Colombian capital of Bogotá is opening 76km (47 miles) of temporary bike lanes to reduce crowding on public transport and help prevent the spread of coronavirus (Covid-19), as well as to improve air quality.
This will expand the 550km (340 miles) of existing permanent bike lanes.
Further, 22km (13 miles) of the new lanes were converted overnight to open on 17 March by reconfiguring car lanes. The original proposal was to add 117km (72 miles) of temporary bike lanes in total but this was scaled back following evaluation of the activity in the first lanes.
22km (13 miles) of the new lanes were converted overnight to open on 17 March by reconfiguring car lanes.
A statement from the Mayor’s Office said: "The bicycle, being an individual means of transport, represents one of the most hygienic alternatives for the prevention of the virus, especially in this first preventive stage in which it is recommended to avoid close contact and crowds." [translated]
Mayor Claudia López said Bogotá is facing a “triple threat” of poor air quality, seasonal respiratory illnesses and now the coronavirus, which could put too much strain on the healthcare system.
“We can’t withstand that pressure,” she is quoted as saying in a video posted on Twitter.
Bogotá recently topped the list of cities most impacted by traffic congestion in Inrix’s Global Traffic Scorecard.
Labels:
corona,
gezondheid,
persartikel
zaterdag 21 maart 2020
fietsen is gezond, ook in coronatijden
Waarom het in deze coronatijden een goed idee is om voor de fiets te kiezen
Het Laatste Nieuws - Erik Kouwenhoven 19 maart 2020
https://www.hln.be/nieuws/binnenland/waarom-het-in-deze-coronatijden-een-goed-idee-is-om-voor-de-fiets-te-kiezen~a6c20bbc/
Social Distancing werkt optimaal op de fiets, zo concludeert de Duitse overheid. Bovendien sterk je je longen en kun je ook anderen niet besmetten.
Wie mobiel wil blijven in tijden van corona, kan het beste overstappen op de fiets, zo concludeert het Duitse opinieblad Der Spiegel. De Duitse minister van Volksgezondheid pleitte al eerder voor het gebruik van de fiets, omdat op die manier het risico van besmetting wordt verminderd.
Afstand
Het vermijden van bussen en treinen verlaagt het risico op infectie omdat het coronavirus voornamelijk wordt overgedragen door microdruppels. De kans om deze in te ademen tijdens het fietsen is volgens de Duitse viroloog Michael Barczok ‘nul’. Het is volgens Duitse experts daarmee ‘de perfecte vorm van zelfbescherming’.
Door te fietsen blijf je niet alleen op afstand van anderen, maar loop je ook minder risico om besmet te worden door het aanraken van oppervlakken. Volgens een studie kan de ziekteverwekker tot negen dagen overleven op oppervlakken en dan mogelijk nog steeds infectieus zijn. Elke vorm van openbaar vervoer vormt daarom een risico.
Longen reinigen
Bijkomend voordeel is dat je zelf ook geen anderen kunt besmetten op de fiets. Bovendien leidt fietsen tot een lagere bloeddruk en is het goed voor diabetici. Mensen met hart- en vaatziekten en diabetes hebben een groter risico op een ernstiger verloop van Covid-19, schrijft het Robert Koch Institute op zijn website.
Maar eigenlijk heeft fietsen een positief effect op bijna iedereen. Bij ritmisch fietsen worden de luchtwegen goed geventileerd en wordt het bloed beter aangevoerd, aldus Barczok. “Je ademt intenser en daarmee reinig je je longen goed. Dat is optimaal als het gaat om virusbescherming.”
Het Laatste Nieuws - Erik Kouwenhoven 19 maart 2020
https://www.hln.be/nieuws/binnenland/waarom-het-in-deze-coronatijden-een-goed-idee-is-om-voor-de-fiets-te-kiezen~a6c20bbc/
Social Distancing werkt optimaal op de fiets, zo concludeert de Duitse overheid. Bovendien sterk je je longen en kun je ook anderen niet besmetten.
Wie mobiel wil blijven in tijden van corona, kan het beste overstappen op de fiets, zo concludeert het Duitse opinieblad Der Spiegel. De Duitse minister van Volksgezondheid pleitte al eerder voor het gebruik van de fiets, omdat op die manier het risico van besmetting wordt verminderd.
Afstand
Het vermijden van bussen en treinen verlaagt het risico op infectie omdat het coronavirus voornamelijk wordt overgedragen door microdruppels. De kans om deze in te ademen tijdens het fietsen is volgens de Duitse viroloog Michael Barczok ‘nul’. Het is volgens Duitse experts daarmee ‘de perfecte vorm van zelfbescherming’.
Door te fietsen blijf je niet alleen op afstand van anderen, maar loop je ook minder risico om besmet te worden door het aanraken van oppervlakken. Volgens een studie kan de ziekteverwekker tot negen dagen overleven op oppervlakken en dan mogelijk nog steeds infectieus zijn. Elke vorm van openbaar vervoer vormt daarom een risico.
Longen reinigen
Bijkomend voordeel is dat je zelf ook geen anderen kunt besmetten op de fiets. Bovendien leidt fietsen tot een lagere bloeddruk en is het goed voor diabetici. Mensen met hart- en vaatziekten en diabetes hebben een groter risico op een ernstiger verloop van Covid-19, schrijft het Robert Koch Institute op zijn website.
Maar eigenlijk heeft fietsen een positief effect op bijna iedereen. Bij ritmisch fietsen worden de luchtwegen goed geventileerd en wordt het bloed beter aangevoerd, aldus Barczok. “Je ademt intenser en daarmee reinig je je longen goed. Dat is optimaal als het gaat om virusbescherming.”
Abonneren op:
Posts (Atom)